Vì sao cần khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng? | Safe and Sound

Sức khỏe là nền tảng cốt lõi của mọi hoạt động trong cuộc sống. Tuy nhiên trong thực tế lâm sàng, rất nhiều bệnh nhân chỉ đến khám khi bệnh đã diễn tiến nặng, có biến chứng hoặc không còn khả năng phục hồi. Khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng là một công cụ khoa học để phát hiện sớm các bất thường, dự phòng bệnh tật, cá nhân hóa điều trị và bảo vệ chất lượng cuộc sống lâu dài.

Nguyễn Thị Mỹ Huyền | Bác sĩ - Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound

Viện Ứng Dụng Công Nghệ Y Tế

1. Khám sức khỏe định kỳ là gì?

Khám sức khỏe định kỳ là quá trình kiểm tra toàn diện tình trạng sức khỏe, bao gồm đánh giá triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng (xét nghiệm, hình ảnh), và tầm soát các yếu tố nguy cơ hay bệnh lý tiềm ẩn. Tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính và yếu tố nguy cơ cá nhân, các nội dung khám sẽ được điều chỉnh phù hợp.

Ảnh 1. Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện ra bệnh khi chưa có triệu chứng

Khác với việc “khám khi có bệnh”, khám định kỳ giúp phát hiện bệnh khi chưa có triệu chứng, thời điểm điều trị hiệu quả nhất. Tần suất 6 tháng/lần được nhiều hiệp hội y khoa khuyến cáo đối với người có yếu tố nguy cơ, hoặc sống trong môi trường ô nhiễm, áp lực cao.

2. Lý do vì sao nên khám mỗi 6 tháng

2.1. Phát hiện sớm bệnh không triệu chứng

Có đến 70% các bệnh mạn tính giai đoạn đầu không gây triệu chứng rõ ràng. Đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, viêm gan virus B/C, ung thư dạ dày, ung thư tuyến giáp... đều có thể tồn tại âm thầm trong nhiều năm trước khi phát bệnh.

Ví dụ, trong một nghiên cứu tại Nhật Bản, 41% bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn sớm được phát hiện tình cờ qua chương trình tầm soát định kỳ, trong khi nhóm không tầm soát chỉ được phát hiện khi có triệu chứng như đau bụng, nôn ra máu, lúc đó thường là giai đoạn muộn hơn (Arita T, et al. Gastric Cancer. 2016;19(1):136-142) [1].

2.2. Gia tăng cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn

Bệnh phát hiện càng sớm thì khả năng điều trị dứt điểm càng cao. Một ví dụ điển hình là ung thư cổ tử cung – bệnh có thể điều trị khỏi gần như 100% nếu phát hiện ở giai đoạn tiền ung thư thông qua PAP smear định kỳ.

Theo dữ liệu từ tổ chức GLOBOCAN, tỉ lệ sống 5 năm của ung thư gan ở giai đoạn I là trên 60%, trong khi giai đoạn IV chỉ còn dưới 5% (Ferlay J, et al. Int J Cancer. 2019;144(8):1941-1953) [2].

2.3. Phòng ngừa từ gốc – cá nhân hóa dự phòng

Khám định kỳ không chỉ để “phát hiện bệnh” mà còn để phát hiện yếu tố nguy cơ. Đây là xu hướng y học hiện đại: thay vì đợi bệnh xảy ra rồi điều trị, chúng ta đi trước một bước bằng cách nhận diện và can thiệp vào các yếu tố nguy cơ:

Tiền đái tháo đường → thay đổi chế độ ăn, vận động để tránh tiến triển
Men gan tăng nhẹ ở người uống rượu → điều chỉnh hành vi, tránh xơ gan
Hội chứng chuyển hóa → quản lý trọng lượng và huyết áp

Một nghiên cứu tại Anh theo dõi 48.000 người trong 10 năm cho thấy, người tham gia khám và can thiệp lối sống sớm giảm 27% nguy cơ mắc bệnh tim mạch (Khaw KT, et al. BMJ. 2008;337:a2338) [3].

2.4. Tăng năng suất lao động và chất lượng sống

Ảnh 2. Khám sức khỏe định kỳ giúp chất lượng sống tốt hơn

Một người khỏe mạnh không chỉ sống lâu hơn mà còn sống khỏe hơn, ít nghỉ bệnh, tinh thần tốt hơn, làm việc hiệu quả hơn. Đó là lý do vì sao nhiều doanh nghiệp hàng đầu thế giới như Google, Toyota, Intel đều áp dụng chương trình khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng cho nhân viên – như một phần chiến lược đầu tư vào nguồn nhân lực.

Báo cáo của WHO chỉ ra rằng, với mỗi 1 USD đầu tư vào chăm sóc sức khỏe dự phòng, xã hội tiết kiệm được ít nhất 3–5 USD chi phí y tế điều trị trong tương lai (WHO. Health systems financing: the path to universal coverage. 2010) [4].

2.5. Khám định kỳ giúp phát hiện bệnh truyền nhiễm nguy hiểm

Tại Việt Nam, viêm gan B, C, lao phổi, giang mai, HIV... vẫn là gánh nặng y tế lớn. Nhiều người mang mầm bệnh trong người mà không biết, vô tình lây lan cho người thân, bạn bè.

Một đợt khám định kỳ 6 tháng, chỉ với xét nghiệm máu đơn giản, có thể phát hiện tình trạng này. Việc phát hiện và điều trị sớm không chỉ bảo vệ bản thân mà còn là trách nhiệm cộng đồng.

Ảnh 3. Khám sức khỏe định kỳ còn là trách nhiệm cộng đồng

3. Khám những gì trong mỗi lần khám định kỳ?

Một gói khám sức khỏe định kỳ thường bao gồm:

Khám tổng quát: đo huyết áp, cân nặng, chỉ số BMI, nhịp tim
Xét nghiệm máu: công thức máu, đường huyết, chức năng gan thận, mỡ máu
Xét nghiệm nước tiểu: kiểm tra viêm nhiễm, chức năng thận
Chẩn đoán hình ảnh: siêu âm ổ bụng tổng quát, X-quang phổi
Điện tim, đo loãng xương (nếu cần)
Tầm soát ung thư: tùy vào giới tính và độ tuổi (PAP smear, PSA, nội soi, chụp nhũ ảnh...)

4. Đối tượng nên khám định kỳ mỗi 6 tháng

Khuyến cáo khám định kỳ mỗi 6 tháng phù hợp với:

Người trên 30 tuổi
Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường, ung thư
Người hút thuốc lá, uống rượu, béo phì, ít vận động
Người làm việc áp lực cao, thường xuyên stress
Người có bệnh nền cần theo dõi sát (tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ, đái tháo đường...)

5. Hiểu đúng để hành động đúng

Có người cho rằng: "Tôi đang khỏe, sao phải đi khám?". Nhưng chính điều này làm trì hoãn phát hiện bệnh. Sự nguy hiểm của bệnh không nằm ở triệu chứng rầm rộ mà ở chỗ chúng phát triển âm thầm.

Giống như chiếc xe cần bảo dưỡng định kỳ, cơ thể con người cũng vậy – và còn quan trọng hơn gấp nhiều lần. Đầu tư vào sức khỏe không bao giờ là lãng phí.

Kết luận

Khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng không chỉ là khuyến nghị của bác sĩ, mà là một chiến lược sống thông minh và hiện đại. Nó giúp phát hiện bệnh sớm, tăng khả năng điều trị khỏi, tiết kiệm chi phí, bảo vệ người thân và nâng cao chất lượng sống.

Hãy bắt đầu từ hôm nay. Đừng đợi đến khi cơ thể lên tiếng bằng cơn đau, bằng triệu chứng, hay bằng một kết quả chẩn đoán nặng nề.

SNS Clinic - Dịch vụ tâm lý và khám bệnh tận nhà

Phòng khám Safe and Sound (SnS) - thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT) H2.01, tầng 2 tháp H, Chung cư cao cấp The Peak M8, Đường 16, Phường Tân Phú, TP.HCM chuyên chăm sóc sức khỏe và đồng hành cùng bạn trong việc điều trị các bệnh mạn tính. Sẵn sàng phục vụ bạn qua các dịch vụ từ xa, tại nhà hoặc tại phòng khám, mang lại giải pháp chăm sóc toàn diện, chất lượng.

CÁCH THỨC ĐẶT LỊCH HẸN đặt lịch hẹn trực tuyến hoặc trực tiếp với đội ngũ y bác sĩ.

Tại Phòng khám SnS - Viện IMT
Shophouse H2.01, tầng 2 tháp H, Chung cư cao cấp The Peak M8, Đường 16, Phường Tân Phú, TP.HCM
Liên hệ tới HOTLINE 0969 648 911 (Điện thoại/Zalo, 24/7) để được giải đáp và hỗ trợ trong thời gian sớm nhất!

Safe and Sound - thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT)

Tài liệu tham khảo

Arita T, et al. Gastric cancer diagnosed by health check-up is associated with better prognosis than cancer diagnosed due to symptomatic presentation. Gastric Cancer. 2016;19(1):136–142.
Ferlay J, Ervik M, Lam F, et al. Global cancer observatory: cancer today. Int J Cancer. 2019;144(8):1941–1953.
Khaw KT, Wareham N, Bingham S, et al. Combined impact of health behaviours and mortality in men and women: the EPIC-Norfolk prospective population study. BMJ. 2008;337:a2338.
World Health Organization. Health systems financing: the path to universal coverage. Geneva: WHO; 2010.
Arbyn M, Weiderpass E, Bruni L, et al. Estimates of incidence and mortality of cervical cancer in 2020: a worldwide analysis. Lancet Glob Health. 2021;9(2):e191–e203.